PROGRAMA

Umetoki-lepoko minbizia - Garaiz Detektatzeko Programa

Umetoki-lepoko minbizia, edo zerbixeko minbizia, gaixotasun bat da, eta bertan zelula gaiztoak (tumore-zelulak) sortzen dira umetoki-lepoko ehunetan.

Espainian, 2.000 kasu inguru diagnostikatzen dira urtean.

Umetoki-lepoko minbiziaren kasuen %99 baino gehiago giza papilomaren birusaren (GPB) mota batzuek eragiten dituzte.   

Birus hori oso ohikoa da, eta sexu-harremanen bidez kutsatzen da. Baliteke emakume askok birus horrekin kontaktua eduki izana haien bizitzako uneren batean.

Jeneralean, gure immunitate-sistemak desagerrarazten du birusa, baina ez bada hala, urte askoren buruan eta ezohiko eran, baliteke zelula-aldaketak gertatzea eta ondorioz minbizia sortzea.

Bai, aurrea har dakioke, bi modu hauetara:

Lehen prebentzioaren bidez kutsatzeko arriskua murrizten da. Horretarako, giza papilomaren birusaren aurkako txertoa jartzea gomendatzen da eta bai preserbatiboa erabiltzea ere, sexualitate osasungarri baterako hezkuntza batek lagunduta beti.  

Bigarren prebentzioaren bidez, lesio gaiztoak edo gaiztotu aurreko lesioak diagnostikatzea lortzen da, hasierako fase batean. Eta hemen kokatzen da Umetoki-lepoko Minbizia Garaiz Detektatzeko Nafarroako Programa, doakoa dena.

35 eta 65 urte arteko emakume asintomatikoentzat da programa.

5 urtean behin egiten da.

Proba oso erraza da, eta haren bitartez giza papilomaren birusa detektatzen da baginako jariakinean.  

Lagina hartuta, birusaren material genetikoa aurki daiteke, umetoki-lepoko minbizia eragiten duten arrisku handiko serotipoetakoa.

Lehen aukera: emakumeak berak egitea etxean (nork bere proba egitea).

Oso proba erraza da, eta ez da beharrezkoa aurretik entrenatzea. Gailu txiki bat sartu behar duzu baginan, 360 gradu biratu eta atera.

Gero, lagina bilketa-gune batera eraman behar duzu.

Bigarren aukera: Sexu eta Ugalketa Osasunaren Arretarako Zentro batean egitea (SUOAZ).

Proben %5 eta %10 artean positiboak izango dira arrisku handiko giza papilomaren biruserako.

Hala bada, zitologia bat egin behar da.

Lagina etxean hartu bazenuen, dagokizun SUOAZera joan behar duzu. Lagina profesional batek hartu bazizun, lagin horretan bertan egin ahal izango da zitologia. 

Eta zitologia bera ere positiboa bada, kolposkopia bat egin beharko da.

Umetoki-lepoaren miaketa bat da, bere tamaina handitzen duten lenteekin egiten dena. Miaketari esker, hain zuzen, zelula kantzerigenoak aurkitu eta diagnostikoa eta tratamendua egin daiteke.